Restrukturyzacja PBS. Sytuacja Gminy Dukla

Końcem stycznia w sanockim banku PBS rozpoczęła się przymusowa restrukturyzacja. Straciły na tym firmy, instytucje i samorządy, m.in. Gmina Dukla.

Przymusowa restrukturyzacja PBS w Sanoku

W połowie stycznia br. Podkarpacki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Sanoku był zagrożony upadłością. W związku z tym  Bankowy Fundusz Gwarancyjny, pod który podlegają wszystkie banki, rozpoczął przymusową restrukturyzację. Klienci przez kilka dni nie mieli dostępu do swoich pieniędzy. Zamknięte były oddziały banku, nie działały bankomaty, karty płatnicze, a także bankowość internetowa. Był to okres, w którym wszystkie konta były przenoszone do Banku Nowego BFG.

O ile środki pieniężne klientów indywidualnych były “bezpieczne”, o tyle te dużych firm i instytucji już niekoniecznie, gdyż gwarancją objęta była kwota o równowartości do 100 000 euro. Zadłużenie sanockiego PBS-u wynosiło ok. 180 mln zł, a na jego pokrycie została przeznaczona część środków dużych firm i jednostek samorządu terytorialnego. Aż 34 Gminy, które miały konta w banku PBS utraciły znaczną część swojego budżetu, w tym Gminy Dukla.

Konta w banku PBS posiada też wielu mieszkańców Gminy Dukla, którzy na kilka dni bez żadnej informacji stracili dostęp do swoich środków. Oprócz nich były to małe i duże firmy, kluby sportowe, jednostki OSP i stowarzyszenia. We wtorek 21 stycznia bank wznowił działalność, a przed placówkami ustawiły się kolejki klientów, którzy wybierali swoje oszczędności i zamykali konta. Dziś sytuacja jest już “stabilna”, jednak z z dużym problemem zostali ci, którzy najwięcej stracili.

W dniu 24 stycznia 2020 r. Burmistrz Gminy Dukla Pan Andrzej Bytnar wydał specjalne oświadczenie, w którym poinformował o sposobie zawarcia umowy z bankiem PBS, kwocie, jaka została utracona, krokach podjętych w tej sprawie oraz o tym, że zaistniałe okoliczności nie wpłynęły na zachwianie płynności finansowej Gminy. “… sytuacja na dzień dzisiejszy jest rozwojowa i na bieżąco przez nas monitorowana” – zakończył.

Aktualna sytuacja Gminy Dukla

Od ostatniej informacji w tej sprawie minął prawie miesiąc. O aktualnej sytuacji Gminy Dukla porozmawialiśmy z Zastępcą Burmistrza Dukli, Panem Łukaszem Piróg.

Dzień dobry. Panie Łukaszu, w ostatnim czasie ponad 30 samorządów utraciło znaczną część swoich środków, wśród nich była Gmina Dukla. Czy wcześniej były jakieś sygnały, że może dojść do takiej sytuacji i czy można było temu zapobiec?

Zapis art. 264 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych nie pozwala samorządom na swobodny wybór banku, który prowadził będzie ich obsługę i w którym deponowane będą posiadane przez nie środki finansowe. Z kolei prawo zamówień publicznych zobowiązuje samorządy w sposób jednoznaczny do wyboru najkorzystniejszej oferty spośród tych, które wpłyną, a hipotetycznie można założyć, że w przypadku małych gmin, złożą je wyłącznie pobliskie, małe banki spółdzielcze. Stało się tak w przypadku Gminy Dukla, gdzie Podkarpacki Bank Spółdzielczy jako jedyny podmiot złożył ofertę w myśl obowiązujących nas przepisów.

Coraz śmielej prowadzi się dyskusje na temat wzmocnienia ochrony depozytów samorządowych i uważam, że tego rodzaju prawodawstwo powinno stać się niezwłocznym priorytetem ustawodawcy.

Jak dowiedzieli się Państwo o zaistniałej sytuacji, jak duże dla władz Gminy było to zaskoczenie i jakie emocje temu towarzyszyły?

Oczywiście, że były to nieprzewidziane i trudne do pogodzenia okoliczności, jednak w codziennej pracy spotykamy się z różnego rodzaju sytuacjami, które wymagają od nas nie tylko kompleksowego a zarazem chłodnego spojrzenia, ale również natychmiastowej reakcji. Są to wydarzenia, kiedy zaskoczenie nie może paraliżować. Praca samorządowa to przecież odpowiedzialność za mieszkańców oraz nasz lokalny świat, dlatego niezwłocznie po otrzymaniu informacji o rozpoczęciu przymusowej restrukturyzacji podejmowane były konstruktywne działania mające na celu zminimalizowanie negatywnych skutków tego zdarzenia. Emocje schodziły wówczas na dalszy plan.

Pod koniec stycznia Burmistrz Gminy Dukla wydał oświadczenie, w którym poinformował, że Gmina z tytuły restrukturyzacji PBS utraciła 1 066 372,72 zł. Co to oznacza dla nas mieszkańców?

Jak zostało podkreślone w oświadczeniu Burmistrza, sytuacja ta nie wpłynęła na zachwianie płynności finansowej Gminy oraz bieżące funkcjonowanie urzędu, w tym na wypłatę świadczeń otrzymywanych przez Mieszkańców z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dukli. Zrealizowane zostaną zadania przewidziane w ramach funduszy sołeckich czy budżetu obywatelskiego Dukli. Obecnie jesteśmy w trakcie rozstrzygania konkursów na realizację zadań publicznych z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym oraz kultury i dziedzictwa narodowego. Łączna kwota środków przeznaczonych na ten cel to 110 000,00 zł. Zgodnie z planem rusza także remont mostu w Nowej Wsi, ogłoszone zostały przetargi na budowę hali sportowej w Równem oraz remizy strażackiej w Tylawie. Przygotowywany jest również przetarg na zagospodarowanie terenu Skweru Węgierskiego w Dukli przy ulicy Trakt Węgierski w ramach programu Rewitalizacji Rynku w Dukli. Naszym priorytetem nadal jest jak największa realizacja założonych przedsięwzięć oraz systematyczne starania o pozyskiwanie funduszy ze środków zewnętrznych. Wierzę w dobry scenariusz i do tego zmierzają wszelkie nasze starania, dlatego rozmowę o ewentualnych przesunięciach niektórych inwestycji odłóżmy na przyszłość. Na chwilę obecną, bynajmniej do momentu  odnalezienia stosownego rozwiązania naszej sytuacji, jesteśmy jednak zobligowani do dokonywania analiz finansowych pod względem poszukiwania oszczędności.

Czy władze Gminy Dukla poczyniły jakiekolwiek kroki w celu odzyskania środków? Jeśli tak, to jakie i czy jest na to jakaś szansa?

Jest to precedensowa sprawa, pierwsza w Polsce oraz jedna z pierwszych w Unii Europejskiej, dlatego staramy się poszukiwać i inicjować różnorodne kierunki działań, aby w jak największym stopniu zniwelować powstałe skutki. Wraz z samorządami, parafiami i innymi instytucjami dotkniętymi negatywnymi konsekwencjami procedury restrukturyzacji, zwróciliśmy się z wnioskiem do Prezesa Najwyżej Izby Kontroli oraz Prokuratora Generalnego RP o skontrolowanie prawidłowości, a także zgodności z obowiązującym prawem wszelkich procedur oraz decyzji w trakcie postępowania naprawczego oraz przymusowej restrukturyzacji Podkarpackiego Banku Spółdzielczego. Apel o spotkanie skierowaliśmy także do Prezesa Rady Ministrów Pana Mateusza Morawieckiego.

W dniu 6 lutego br. Burmistrz Dukli uczestniczył w spotkaniu zorganizowanym w sali kolumnowej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego z jednostkami samorządu terytorialnego, przedstawicielami  Banku Gospodarstwa Krajowego,  Bankowego Funduszu Gwarancyjnego oraz Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie. Otrzymaliśmy wówczas propozycję uzyskania kredytów lub pożyczek w Banku Gospodarstwa Krajowego na preferencyjnych warunkach, co niestety w żaden trwały sposób nie rozwiązałoby naszych problemów. Tego samego dnia, działając na podstawie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, złożona została skarga na decyzję Bankowego Funduszu Gwarancyjnego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Przedstawiciele podkarpackich samorządów, w tym Burmistrz Dukli w dniu 13 lutego br. wzięli udział w posiedzeniu Sejmowej Komisji Finansów Publicznych w Warszawie. W swoich wystąpieniach podkreślali, że sytuacja w jakiej obecnie znalazły się poszkodowane jednostki jest dla nich krzywdząca, co w konsekwencji może odbić się na rozwoju ich małych ojczyzn. Przewodniczący komisji – Poseł Henryk Kowalczyk zapewnił, iż kwestia ta będzie kontynuowana na kolejnych posiedzeniach komisji oraz poczynione zostaną starania, aby samorządy otrzymały rekompensaty za utracone środki. 

Reasumując, wierzę, że podejmowane przez nas wielotorowe działania, upór, determinacja oraz pomoc rządowa przyczynią się do rozwiązania naszego problemu i odzyskania utraconych środków finansowych.

 Dziękujemy za poświęcony czas. Życzymy dużo wytrwałości w tej niełatwej sytuacji.

– Dziękuję za rozmowę.

Gwarancja BFG

Bankowy Fundusz Gwarancyjny obejmuje 53 banki komercyjne oraz 579 banków spółdzielczych, funkcjonuje od 1995 r. Od tego czasu w Polsce upadło 5 banków komercyjnych, 91 spółdzielczych i 11 SKOK-ów. Warto dodać, że gdyby nie restrukturyzacja, PBS musiałby ogłosić upadłość, a to z kolei wiązałoby się z tym, że gminy utraciłyby wszystkie zasoby finansowe. Jak widzimy, Gmina Dukla ciągle liczy na odzyskanie utraconych środków. Ich utrata nie tylko zmusza do oszczędności, ale przede wszystkim pozbawia perspektyw rozwoju, który jak wiadomo, jest niezwykle ważny.